အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္

တႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာတဲ့အထိ အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ့စိတ္၊ လယ္ယာေတြ ျပန္လုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့စိတ္ေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြထဲမွာ သူတို႔ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားေတြ စိတ္ဆင္းရဲ ကိုယ္ဆင္းရဲနဲ႔ ေနထိုင္ေနရတယ္လို႔ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ထဲက ဝင္ႀကိဳင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္တဲ့ မလုထြယ္က ေျပာျပပါတယ္။

“စစ္ပြဲေတြ အျမန္ၿပီးေစခ်င္တယ္။ ဒီစစ္ပြဲက ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္၊ ဘာေၾကာင့္ လို႔ေတာ့ ေတြးမေန ခ်င္ေတာ့ဘူး။ က်မတို႔ ဒီမွာ ေနရတာ ဒုကၡေရာက္တယ္၊ အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ဒီေန႔ေတာင္ ျပန္ခ်င္တယ္” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ဝင္ႀကိဳင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ သူတု႔ိမိသားစု ေနထုိင္ စားေသာက္ဖို႔ စီစဥ္ေပးေပမယ့္လည္း သူတို႔ ေဒသက အိမ္ေလာက္ အဆင္မေျပေၾကာင္း၊ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အသံုးအေဆာင္ေတြလည္း မလံုေလာက္ေၾကာင္းနဲ႔ အခုေတာ့ လူႀကီး ေတြနဲ႔ အတူ ကေလးငယ္ေတြပါ ဆင္းရဲ ဒုကၡခံေနရတယ္လို႔ မလုထြယ္က ဆက္ေျပာတယ္။

“စစ္ပြဲေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္က မေတြး၀ံ့စရာ ျဖစ္ေနၿပီ” လို႔ သူက ဆိုတယ္။

စစ္ပြဲစျဖစ္ေတာ့ သူတို႔ရြာကေန ဒုကၡသည္စခန္းကို ညတြင္းခ်င္း လမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့ရတယ္၊ ဘာဆိုဘာမွ ပါမလာဘူး၊ စစ္ပြဲေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ မရေအာင္သာ ကေလးငယ္ငယ္ေလးကို ခ်ီပိုးၿပီး ေျပးေနခဲ့ရတာလို႔ သူက သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာရင္း မလုထြယ္က မ်က္ရည္ဝဲလာတယ္။

ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္အမ်ားစုဟာ အရင္က သူတို႔ေနရပ္ေတြမွာ လယ္ယာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရင္း ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အခု အဲဒီဘဝကို ျပန္သတိရတယ္၊ အဲဒီလို ျပန္ေနခ်င္တယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ လယ္ယာေတြကိုပါ စြန္႔ခြာလာရတဲ့အတြက္ လယ္ယာေတြ ဘယ္လို ျဖစ္ေနမလဲ ဆိုတာလည္း စိတ္ပူပန္ေနရတယ္လို႔ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ အသက္ ၅၈ ႏွစ္ အရြယ္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ အမ်ဳိးသမီးႀကီး တဦးက ေျပာျပတယ္။

“စစ္ပြဲကို အျမန္ၿပီးဆံုး ေစခ်င္တယ္။ တကယ္လုိ႔ စစ္ပြဲၿပီးသြားရင္ က်မတို႔ ဘယ္မွာ သြားေနရမွာလဲ၊ က်မတို႔ အိမ္ေတြေကာ ရွိေသးရဲ႕လား၊ အိမ္ကို ဘယ္လုိျပန္ျပင္ရမလဲ ဆိုတာ စိတ္ပူေနတယ္။ လယ္ေတြ၊ အိမ္ေတြကို ေန႔တုိင္း တမ္းတမိတယ္။
ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္အိမ္က ကိုယ့္အိမ္ပါပဲ” လို႔ သူက ဆိုတယ္။

ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ အေျခစိုက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ျဖစ္တဲ့ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) တပ္မဟာ ၄ နဲ႔
ျမန္မာအစိုးရ တပ္ေတြဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ကတည္းက စစ္ပြဲစတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။

ဒီစစ္ပြဲေၾကာင့္ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ထဲမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ကခ်င္ျပည္သူ ၉၃ ဦးဟာ ေတာလမ္းမွာ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ လမ္းေလွ်ာက္
ေရွာင္ပုန္းခဲ့ၿပီး အခုေတာ့ ကခ်င္ ဒုကၡသည္စခန္း တခုျဖစ္တဲ့ မာဂ်ာယန္ စခန္းမွာ ေနထုိင္ေနၾကေၾကာင္း သိရပါတယ္။

“စစ္ျဖစ္ၿပီ ဆိုေတာ့ ကိုယ္လြတ္ရုန္းၿပီး ထြက္လာတာ၊ ကေလးငယ္ရဲ႕ အ၀တ္ေတြ၊ ေစာင္ေတြေတာင္ မပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္က
မုိးကလည္း ရြာေသးတယ္ ။ ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္လာတာ မူဆယ္ၿမိဳ႕နယ္ ထဲမွာရွိတဲ့ မိုးေပၚ ေက်းရြာအထိပါပဲ။စစ္ပြဲကိုလည္း တခါမွ မႀကံဳဖူးဘူးေလ။ အခုအိမ္ေရာ လယ္ေရာ ဘယ္လုိ ျဖစ္ေနမွန္း မသိေတာ့ဘူး။ အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္ ဆိုတာပဲ သိတယ္” လို႔ မာဂ်ာယန္စခန္းကို ေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္တဦးက ေျပာျပတယ္။

မာဂ်ာယန္ ဒုကၡသည္စခန္းက ေဘာ္ဒါေဆာင္မွာ ေနထိုင္တဲ့ ကေလးတခ်ိဳ႕ ဆိုရင္လည္း စစ္ပြဲေၾကာင့္ မိဘေတြနဲ႔ ကြဲကြာ ခဲ့ရတာ ျဖစ္ၿပီး အခုအခ်ိန္အထိ သူတို႔မိဘေတြနဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ မရေသးဘူး၊ သူတို႔ အားလံုး အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ့စိတ္နဲ႔ အိမ္လြမ္း ေဝဒနာ ခံစားေနရတယ္လို႔ သိရတယ္။

“ဒီမွာက အိမ္နဲ႔ေတာ့ မတူဘူးေပါ့။ ကေလးေတြက ဒီကို ေက်ာင္းက ဆရာမ အုပ္စုနဲ႔အတူ ေရာက္လာတာပါ။ မိဘေတြနဲ႔လည္း မေတြ႔တာ တႏွစ္ ရွိေတာ့မယ္။ သမီးက ကြတ္ခိုင္ဘက္ကပါ။ မိဘေတြနဲ႔ အရမ္း ေတြ႔ခ်င္တယ္။ အိမ္ကိုလည္း ျပန္ခ်င္တယ္။အစားအေသာက္ ကအစ ဘာမွ အဆင္မေျပဘူး။ ေက်ာင္းကေတာ့ ဒီစခန္းထဲမွာပဲ တက္ရတယ္။ အိမ္ ဘယ္ေတာ့ ျပန္ရမွာလဲ ဆိုတာပဲ စဥ္းစားေနတယ္” လို႔ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ အရြယ္ အာေဘာက္ဆိုတဲ့ ကေလးက ေျပာျပပါတယ္။

ကေလးေတြနဲ႔အတူ စစ္ေဘးဒဏ္က ေရွာင္လာတဲ့ ဆရာမ တဦးကလည္း စစ္ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက သူ စာသင္ေနရတဲ့ ကေလးေတြကိုပဲ အဓိကထားၿပီး ဘယ္လို အႏၳရာယ္မွ မျဖစ္ေအာင္ အခု ေနထိုင္တဲ့ စခန္း ေရာက္တဲ့အထိ ေခၚေဆာင္ လာတယ္လို႔ ရွင္းျပတယ္။

ဆရာမ အေနနဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္၊ အရာအားလံုးကို ျဖည့္ဆည္း ေပးခ်င္ေပမယ့္လည္း ဘာတခုမွ ေသေသခ်ာခ်ာ  မလုပ္ေဆာင္ ေပးႏိုင္လို႔ သူ႔ကိုယ္သူ မေက်နပ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

“တကယ္ဆိုရင္ ဒီအသက္အရြယ္ ကေလးေတြက မိဘရင္ခြင္မွာ ေနရမယ့္အခ်ိန္ပါ။ က်မတို႔ေတာင္ မိဘကို သတိရေနတာပဲ၊
သူတို႔ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္အထိ လြမ္းေနမလဲဆိုတာ သိပါတယ္။ အိမ္ကလည္း ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ျပန္လို႔ မရေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ စစ္ကလည္း ပိုျဖစ္ေနတယ္ ဆိုေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ အႏၲရာယ္ ပိုရွိႏိုင္တယ္ေလ။ သူတို႔ လံုၿခံဳဖို႔ အတြက္က ပို အေရး ႀကီးတယ္” လို႔ စခန္းေဘာ္ဒါေဆာင္ အေဆာင္မႉးက ဆိုပါတယ္။

KIA နဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြရဲ႕ စစ္ပြဲေၾကာင့္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕က ေဂ်ယန္႔ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနတဲ့ အသက္ ၆၀ အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးႀကီး တဦးကလည္း သူ႔ရြာကို အလြန္ျပန္ခ်င္တဲ့အေၾကာင္း၊ လယ္ေတြကို ပစ္ထားခဲ့ရလို႔ လယ္အတြက္ စိတ္ပူေနရေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ စခန္းေကာ္မတီက ေဝေပးတဲ့ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား ေတြကို ေခၽြတာ သံုးစြဲေနရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

စစ္ပြဲေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဟာ ေနရပ္ကို စြန္႔ခြာခဲ့ရၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနၾကရတဲ့ အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ မိရုိးဖလာ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိခိုက္ နစ္နာမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ထဲမွာ သူတို႔ လုပ္ငန္းေတြကို ဆက္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ရြာအနီးက လယ္ေတြကို အသိမ္းခံရတာေတြလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ စစ္ပြဲၿပီးဆံုးသြားခဲ့ရင္ေတာင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔၊ ေနထုိင္ဖို႔အတြက္ စိုးရိမ္ ပူပန္ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နားမွာရွိတဲ့ နန္းဆန္းယန္း ေက်းရြာကေန စစ္ပြဲေၾကာင့္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕က ဖလူရန္ ဒုကၡသည္စခန္းကို ေရာက္ေနတဲ့ အသက္ ၂၈ႏွစ္ အရြယ္ နန္းဒြဲက “က်မ စစ္ေျပးတဲ့ အခ်ိန္က ကုိယ္ဝန္ႀကီးနဲ႔ပါ။ ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ ေျပးလာ ရတာ။ ကေလး ေမြးေတာ့လည္း ဒုကၡေတြေရာက္တယ္။ က်မ ေယာက္်ားကလည္း KIA စစ္တပ္ထဲမွာ ေနတာ။ အခုထိ သူနဲ႔ကို မေတြ႔ေသး ဘူး။ စစ္ေၾကာင့္ ကေလးေတြေရာ၊ က်န္မတို႔လို ကေလး အေမေတြပါ ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေမြးဖို႔အတြက္ ဘာဆိုဘာမွ မရွိဘူး။ အခုခ်ိန္အထိ ကေလးက အဟာရအတြက္ မျပည့္စံုဘူး” လို႔ သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ရွင္းျပတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ အားလံုးဟာ ေနရပ္ကို ျပန္ခ်င္ေနၾကေပမယ့္ နယ္ေျမ မတည္ၿငိမ္ေသးလို႔ ဘယ္သူမွ မျပန္ႏိုင္ေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။

လက္ရွိ အေျခအေနအရ ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြဟာ တရုတ္ ျမန္မာနယ္စပ္ တရုတ္ဘက္ျခမ္းမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္း ၂ ခု အပါအ၀င္ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) က ေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္လ်က္ရွိ ပါတယ္။

KIO နဲ႔ အစိုးရဟာ ႏွစ္ဘက္ အပစ္ရပ္ဖို႔ အတြက္ တရား၀င္ေကာ၊ အလြတ္သေဘာပါ ေဆြးေႏြး မႈေတြ ရွိေနေပမယ့္လည္း အဲဒီ အေတာအတြင္းမွာပဲ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြား ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဇူလိုင္လဆန္းပိုင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္ ေဆြးေႏြးၾကမယ့္ေနရာကို ႏွစ္သက္ ညိႇႏိႈင္းလို႔ မရေသးတာေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္အထိ ေဆြးေႏြး ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ေသးပါဘူး။

KIA ရဲ႕ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ကလည္း သူတို႔ KIA ရပ္တည္ခ်က္ အေနနဲ႔ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေပးမယ္ဆိုရင္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ရပုိင္ခြင့္ရွိတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ လိုခ်င္တယ္လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

“လက္မွတ္ ေရးထိုးရံုနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရတာမဟုတ္ဘူး။ အပစ္ရပ္ဖို႔ ကိစၥ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အခါမွာ ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ေတြက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္တယ္” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

By Irrawaddy