တိုင္းရင္းသားေဒသ ဆင္းရဲနိမ့္က်မႈ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၿပီ

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ ေဒသမ်ား သည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အဆိုးရြားဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယေန႔ က်င္းပေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း၌ ေျပာသည္။

၁၈၂၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားတြင္ ဗမာတိုင္းရင္းသားလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ထိုတိုင္းရင္းသား အားလုံးအနက္ ျပည္နယ္မ်ားကုိ ကုိယ္စားျပဳထားသည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားသည္ အဆိုးဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က လႊတ္ေတာ္၌ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီ ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လႊတ္ေတာ္ စတင္ တက္ေရာက္သည္မွ စ၍ ႏွစ္ပတ္ခန္႔ အၾကာတြင္ ပထမဆံုး အႀကိမ္ တိုင္းရင္းသားအေရးကို ဝင္ေရာက္ေျပာဆို ေဆြးေႏြးျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ႀက့ံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ ကြတ္ခိုင္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတီခြန္ျမတ္ တင္သြင္းသည့္ “တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒ တရပ္ျပဌာန္းေရး” အဆိုကို ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ျပည္နယ္မ်ား အနက္ ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ဆင္းရဲမႈ အနိမ့္ဆုံး ျဖစ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အဆင့္မွာ အာရွ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဘဏ္၏ ကိန္းဂဏန္း အရ ၇၃ ဒႆမ ၃ ရာခိုင္ႏွႈန္းသာ ရွိေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္ အေရွ႕ပိုင္းတြင္ ၄၆ ဒႆမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ၃၇ ဒႆမ ၄ ရာခိုင္ႏွႈန္း၊ ရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ၂၅ ဒႆမ ၂ ရာခိုင္ႏွႈန္း အသီးသီး ရွိ၍ ရွမ္းျပည္ တခုလုံး၏ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ သည္ ၃၃ ဒႆမ ၁ ရာခိုင္ႏွႈန္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ဒုတိယ အဆင္းရဲဆုံး ျပည္နယ္ျဖစ္ၿပီး ၄၃ ဒႆမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း၊ တႏိုင္ငံလုံး၏ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈသည္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ ၂၅ ဒႆမ ၆ ရာခိုင္ႏွႈန္း ရွိသည့္အတြက္ ျပည္နယ္မ်ား၏ ဆင္းရဲမြဲမႈသည္ တႏိုင္ငံလုံးႏွင့္ ယွဥ္ပါက ဆင္းရဲမႈ ျမင့္မားေနသည္ ကုိ ေတြ႔ရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းျပခဲ့သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈသည္ ၂၈ ဒႆမ ၆ ရာခိုင္ႏွႈန္းရွိ၍ တႏိုင္ငံလုံး၏ ပ်မ္းမွ် ႏွႈန္းထက္ ျမင့္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ရၿပီး မြန္၊ ကရင္၊ ကယား စသည့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားသည္လည္း နိမ့္က်ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္မ်ား၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အေနအထား သည္ အားရေက်နပ္စရာ မရွိေၾကာင္း ၎က ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ဦးတီခြန္ျမတ္၏ အဆို၌ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကုိ အဓိက အေျခခံ တင္သြင္း ထားျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ရပိုင္ခြင့္ စသည္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ပါ၀င္ျခင္း မရွိဟု တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ေျပာသည္။

ဦးတီခြန္ျမတ္၏ အဆိုသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အတြက္ တင္သြင္းျခင္း ျဖစ္၍ ကန္႔ကြက္စရာ မရွိေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုထက္
အေရးပါသည့္ တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရး၊ ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ တို႔အတြက္ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ရမည့္ ဥပေဒ အေၾကာင္းအရာ မ်ားလည္း ပါ၀င္သင့္ေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီ (RNDP) မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ ဥပေဒၾကမ္း ေကာ္မတီ၀င္ ဦးဘရွိန္က ရွင္းျပသည္။

၎က “တိုင္းရင္းသားေတြ လိုခ်င္တာက စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး ကိစၥ၊ ဒီလို ျဖစ္ဖို႔ အတြက္ တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရး အတြက္ ဥပေဒမွာ ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။

တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဆိုသည့္ စကားသည္ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ထိန္းျခင္းထက္ မ်ားစြာက်ယ္ျပန္႔ ေလးနက္ေၾကာင္း၊ ပင္လုံ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္လည္း ခြဲျခားမရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ တန္းတူ ညီမွ်ေရးႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေလးစားယုံၾကည္မႈ တို႔ကုိ အေျခခံၿပီး စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚထြက္ေရး အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ အားလုံးတြင္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။

“တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားရဲ႕ အခြင့္ အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ဆိုရင္ ဥပေဒမ်ားကုိ လိုအပ္သလို ျပဳျပင္ျခင္း၊ ျပဌာန္းျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အားလုံးကုိ တိုက္တြန္းရင္း ဦးတီခြန္ျမတ္အဆိုကုိ ေထာက္ခံပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္၊ လဲရွား မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးစိုင္းေမာင္တင္ ေဆြးေႏြးရာ၌ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံတြင္ ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္ အေရးႏွင့္ တန္းတူေရးတို႔အတြက္ ျပဌာန္းထားေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ၁၉၄၇၊ ၁၉၇၄  ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒတို႔တြင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္အေရး တန္းတူေရးတို႔ကို ေရးဆြဲ ျပဌာန္းထားေၾကာင္းလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးသည္။

ထိုဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းထားသည့္တိုင္ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ဗမာ တိုင္းရင္းသား အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား တို႔၏ အခြင့္ အေရး ဆုံး႐ွႈံးခဲ့ရေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အခြင့္အေရး အတြက္ လိုအပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းေပးရန္ လိုေၾကာင္း၊ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႔သည္လည္း အေရးပါသည့္အတြက္ ဦးတီခြန္ျမတ္၏ အဆိုကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းေမာင္တင္က ပါ၀င္ေျပာဆိုသည္။

ဦးတီခြန္ျမတ္၏ အဆိုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွမ္း၊ ရခိုင္၊ ခ်င္း၊ မြန္ စသည့္ တိုင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ NLD ပါတီ၏ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဦးအုန္းႀကိဳင္၊ ဦးမင္းသူ တို႔လည္း ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ၎တို႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးလိုသည့္ ကိစၥမ်ားအား တင္ျပရန္ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ ရေၾကာင္း NLD ကုိယ္စားလွယ္ ဦးမင္းသူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဦးမင္းသူ၏ အဆိုသည္ တိုင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္တို႔အား ခြဲျခားသည့္ သေဘာ သက္ေရာက္သည့္ အတြက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းက ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း သိရသည္။

အလားတူ ဦးအုန္းႀကိဳင္ကလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန ပိုမိုေကာင္းမြန္ လာေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရာ လႊတ္ေတာ္ ဆိုင္ရာ နည္း ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃၀ (င) ႏွင့္ (စ) အရ ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိစၥ ၿငိစြန္းေနေၾကာင္း ဦးေရႊမန္းက အသိေပး ေျပာဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းက အသစ္ေရာက္လာသည့္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ယခင္က ေရာက္ရွိၿပီး ျဖစ္သည့္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပါ၀င္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္လည္း တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

http://burma.irrawaddy.org/archives/15983