မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားအေပၚ တရားစြဲမႈ၊ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၿပီးေနာက္ မႏၲေလးတိုင္းတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းေနေသးၿပီး ဥပေဒပိုင္းတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္မ်ားက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ ဥပေဒေရးရာ ေကာ္မတီမွ ဦးသိန္းညြန္႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္ေတြက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတာကိုေတာ့ က်ေနာ္မႀကိဳက္ဘူးဗ်ာ။ မႏၲေလးပိုင္းမွာ တရားဥပေဒစီရင္မႈ အားနည္းေနေသးတယ္ဆိုတာ အေသခ်ာပါပဲ။ အခုထိေတာ့ မႏၲေလးဆင္းၿပီး မေလ့လာရေသးပါဘူး။ ေလ့လာမႈ အပိုင္းေတြ လုပ္သြားမွာပါ” ဟု ဦးသိန္းညြန္႔က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ ေမလ တတိယပတ္တြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၌ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရး ဖေယာင္းတုိင္ထြန္း စီတန္းလွည့္လည္ဆႏၵျပသူ တေထာင္ေက်ာ္ထဲမွ ၃ ဦးကို ဆြဲထုတ္ၿပီး ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၈) ရဲစခန္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ရဲအေရးပိုင္မႈျဖင့္ တရားစြဲလုိက္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၂၁ ၇က္ေန႔ ဖေယာင္းတုိင္ ဆႏၵျပမႈျဖစ္ပြားသည့္ ေန႔မွာပင္ တိုင္းလွ်ပ္စစ္၀န္ႀကီးက ဆႏၵျပသူမ်ားကို တရားစဲြဆုိျခင္း မျပဳလုပ္ပါဟု မီဒီယာမ်ားကို ေျပာဆုိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၅ လေက်ာ္ ၾကာၿပီးေနာက္ ေအာက္တိုဘာလ ပထမပတ္မွ စတင္ၿပီး ဆႏၵျပသူတခ်ိဳ႕ကို အမွတ္ (၈) ရဲစခန္းက တရားစဲြဆုိ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လွ်က္ ရွိသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရွ႕ေနတဦးလည္း ျဖစ္သူ ဦးသိန္းညြန္႔က “နည္းဥပေဒမထြက္ခင္က ျဖစ္တဲ့ကိစၥဆုိရင္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္လုံးမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္လုံး ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္သင့္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္အရ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ တရားစြဲဆုိလို႔ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မယ္ ဆုိရင္လည္း ေငြဒဏ္ေလာက္သာ ခ်မွတ္သင့္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဖေယာင္းတုိင္ ထြန္း၍ လူစုလူေဝးျဖင့္ စီတန္းလွည့္လည္မႈတြင္ တရားစြဲခံရသူ ၃ ဦးမွာ ဦးမင္းထက္ၿငိမ္းခ်မ္း၊ ေဒၚအမာနီႏွင့္ ေဒၚခင္သန္းျမင့္တို႔ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ေနာက္ထပ္ ၁၇ ဦးကိုလည္း တရားစြဲဆိုရန္ စာရင္းထုတ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
‘‘က်ေနာ္ အခုထိေတာ့ အမွတ္ (၈) ရဲစခန္းကုိ မသြားရေသးပါဘူး။ လူကလည္း ဖ်ားေနေသးေတာ့။ ဒီကိစၥ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒ မထြက္ရေသးခင္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ကိစၥပါ။ အခုျဖစ္ၿပီးတဲ့ ၅ လေက်ာ္မွ တရားျပန္စြဲတယ္ဆုိတာ မျဖစ္သင့္ပါဘူး” ဟု ဦးမင္းထက္ၿငိမ္းခ်မ္းက ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
ေခါင္းေဆာင္ဟု ယူဆရသည့္အေၾကာင္းရင္းမွာ ယင္းဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္သူမ်ားကို ရဲမွ ႐ိုက္ကူးထားသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္း၊ ဗီဒီယုိဖုိင္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တရားလိုျပဳလုပ္ တရားစြဲျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚအမာနီက ေျပာသည္။
“က်မဆီကို ရဲနဲ႔ ရယကလူႀကီးေတြ လာတယ္။ ဆႏၵျပတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ က်မက ဘာေၾကာင့္လဲလုိ႔ ေမးေတာ့ ဆႏၵျပတဲ့ေန႔က ႐ိုက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြ ထုတ္ျပပါတယ္” ဟု ေဒၚအမာနီက ဆိုသည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ေခတ္အေျခေနတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတရားအရ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား မရွိသင့္ေတာ့ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ (ILO) မွ အရာရွိတဦးျဖစ္သူ ဦးခ်စ္တင္က ေျပာသည္။
“မႏၲေလးမွာ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ မ်ားေနတယ္။ လူ႔အခြင့္ေရး လႈပ္ရွားတဲ့လူေတြကို ဒီလုိ ဥပေဒေတြအေၾကာင္းျပၿပီး ဖမ္းဆီးထားတယ္ ဆုိတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး” ဟု ၄င္းက ဖုန္းႏွင့္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ကိုင္းတန္းေစ်း မေျပာင္းေရႊ႕ေရး ဆႏၵျပမႈတြင္ ေစ်းသူေစ်းသားမ်ားဘက္မွ ILO အေနျဖင့္ ၀င္ေရာက္ကူညီ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ကိုေအးသိန္းကိုလည္း ဖမ္းဆီးထားၿပီး တရား႐ုံးတြင္ ၅၀၅ (ခ) ျဖင့္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆးလွ်က္ရွိသည္။ အာမခံရရွိရန္ ႀကိဳးစားေသာ္လည္း ႐ုံးခ်ိန္းရက္မ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းေရႊ႕လ်က္ ရွိေနေၾကာင္း၊ ဥပေဒအရာရွိမ်ားအေပၚ ဖိအားေပးမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရေၾကာင္း အာမခံရရွိေရး လုိက္လံေဆာင္ရြက္ေပးသူ ကိုစိုးႏိုင္က ေျပာသည္။
“သူအာမခံအတြက္ ဆုံးျဖတ္မယ့္ ႐ုံးခ်ိန္းရက္ေတြဆုိ တရားသူႀကီးက ထပ္ၿပီး ႐ုံးခ်ိန္းေတြ ေျပာင္းေျပာင္းပစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီလို ေန႔ေတြဆုိရင္ တခ်ိန္လုံး အခ်ိန္ကုန္ခံၿပီး ေစာင့္ေနေပမယ့္လည္း ေနာက္ရက္ပဲ ရက္ေျပာင္းပစ္လိုက္တယ္” ဟု ကိုစိုးႏိုင္က ေျပာသည္။
ကိုင္းတန္းေစ်း မေျပာင္းေရႊ႕ေရး ဆႏၵျပပြဲတြင္ ကုိေအးသိန္းႏွင့္အတူ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ ၅ ဦးကို ပုဒ္မ (၁၈) ျဖင့္ တရားစြဲဆုိထားၿပီး ယင္းထဲမွ တဦးကို တရားခံေျပးအျဖစ္ ေၾကညာထားသည္။
“တရားဥပေဒဆုိတာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္ေတြ ကိုယ္တိုင္က လိုက္နာဖို႔လည္းလုိသလို ျပည္သူေတြကိုလည္း အသိေပးတာေတြ၊ သတိေပးတာေတြ လက္တေလာမွာ လုပ္သင့္ပါေသးတယ္။ အခုခ်ိန္က ဥပေဒစုိးမိုးမႈဆိုတာထက္ ျပည္သူေတြက ဥပေဒကို မသိၾကတာ မ်ားေနပါေသးတယ္။ စပ္ကူးမတ္ကူးအခ်ိန္ဆုိေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအာဏာပုိင္ေတြက ဥပေဒကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျပည္သူကို ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းခ်ဳပ္လိုက္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္ေတြက တကယ္ပဲ ဥပေဒစုိးမိုးမႈ လုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူနဲ႔ တရားစီရင္ေရးကို သီးျခားစီ ထားသင့္ပါတယ္။ အခုေတာ့ အားလုံးက ေရာေနေတာ့ တရားစီရင္ေရးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပုိင္ေတြက ေနာက္ကြယ္ကေန ႀကိဳးကိုင္တာေတြ ရွိေနပါေသးတယ္” ဟု ကိုေအးသိန္း အာမခံရေရးအတြက္ ေရွ႕ေနအျဖစ္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္သူ ဦးျမင့္သြင္က ေျပာသည္။
By Irrawaddy
No comments:
Post a Comment