အႏုပညာေျမာက္ ဇာတ္လမ္းတုိ

ကိုညိဳ (ေအာ္စလို) ~

အဲဒီညမွာ လအရမ္းသာတယ္။

သံတိုင္ေတြၾကားက အိပ္မေပ်ာ္နိုင္ေသးတဲ႔အက်ဥ္းသား၊ ဟိုေငးဒီေၾကာင္၊ ငုတ္တုတ္ထိုင္လိုက္၊ လမ္းထေလွ်ာက္လိုက္၊
အျပင္ဘက္က “၀ါကာ..၀ါကာ ေအ႕ေအ႕..” သီခ်င္းနဲ႔ဘုန္းၾကီးတရားသံက ေရာေထြးျပီး ေထာင္နံရံကိုေဖာက္လာတယ္။

သံတိုင္အျပင္ဘက္မွာ လေရာင္ေတြ ဖိတ္လွ်ံက်ေနတာ ၀င္း၀င္းလက္လက္။
ေထာင္နံရံ ေမွ်ာ္စင္လည္း ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္။

သံတိုင္ထဲကလူ..
လေရာင္ကို သတိျပဳမိသြားတယ္။ လျပည့္ညလည္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။
သံတိုင္နား ကပ္ျပီး ေစာင္းငဲ႔ေမာ့ၾကည့္တယ္၊ လ၀န္္းကိုမျမင္ရ။

သံတိုင္အျပင္ဘက္ လက္ဆန္႔ျပီး လေရာင္ကို ခံၾကည့္တယ္၊
လရိပ္က သူ႕လက္ဖ်ားနဲ႔ တစက္ကေလးမွမထိဘူး။
နည္းနည္းေလး ေရွ႔တိုးနိုင္ရင္ေတာ့ သူျမင္ခ်င္တဲ႔ လျပည့္၀န္းကို ေတြ႕နိုင္မယ္။

သံတိုင္နဲ႔ပါးကပ္နိုင္သမ်ွကပ္၊ လက္ကိုဆန္႔တန္းျပီးအျပင္ထုတ္ေပမဲ႔ လရိပ္က စိမ္းစိမ္းကားကားပဲ။ မထိမတုိ႔နိုင္တဲ႔လေရာင္ကို ပိုျပီးငတ္မြတ္လာတယ္။ ပိုျမင္ခ်င္လာတယ္။ ဒီညေတာ့ လျပည့္ျပည့္ကိုျမင္မွျဖစ္မယ္၊
ဒီလကို မျမင္ရမခ်င္း မအိပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပံုရတယ္။ အၾကံရတယ္။ အခန္းေဒါင့္ကိုသြားျပီး က်င္ငယ္စြန္႔တဲ႔ဂန္ဖလားကို ဆဲြျပီး သံတိုင္အျပင္ဘက္ ထုတ္လိုက္တယ္။ ျပီးေတာ့အဲဒီခြက္ထဲ ရွဴးရွဴး ပန္းထည့္လိုက္တယ္။

ျပီးေတာ့ ဂန္ဖလားကို လေရာင္က်ေနတဲ႔ေနရာထိ တိုးေရႊ႔လိုက္တယ္။  လႈတ္ခတ္ေနတဲ႔အျဖဴေရာင္အရိပ္ေတြက က်င္ငယ္ေရထဲ ၀ါးတားတားေပၚလာတယ္။
ခြက္ထဲကက်င္ငယ္ေရေဘာင္ဘင္ခတ္တာျငိမ္သက္သြားေတာ့ ၀ိုင္း၀ိုင္းစက္စက္ လမင္းၾကီးဟာက်င္ခြက္ထဲမွာျပည့္လုိ႔ သာလုိ႔။ သံတိုင္ၾကားက မလြတ္လပ္တဲ႔ အက်ဥ္းသား၊ က်င္ခြက္ထဲက လရိပ္ကို အငမ္းမရၾကည့္လိုက္တယ္။ လျပည့္ညကို အားရပါးရခံစားလိုက္တယ္။

---------

အဲဒီ Short Film ေလးကို ဒါရိုက္တာဇာဂနာက “မျမင္ရတဲ႔လ” လ႔ို နာမည္ေပးထားတယ္။

 “အက်ဥ္းခန္းထဲမွာ လေရာင္ကိုျမင္နိုင္တဲ႔အခြင္႔အေရး မရိွသလို၊ ေသာက္စရာေရေတာင္ မရိွဘူး၊ ဒီဇာတ္လမ္းကို ေထာင္ထဲမွာ စိတ္ကူးထားတာ ၾကာျပီ၊ အခုအျပင္ေရာက္မွ တကယ္ရိုက္ျဖစ္တာ”
ေရခဲအမွတ္ သုညေအာက္ေရာက္ေနျပီး၊ ေအာ္စလိုပင္လယ္ကမ္းေျမွာင္ကို ေမးတင္ ေဆာက္ထားတဲ႔ ေနာ္ေ၀းနိုင္ငံ အမ်ိဳးသား ေအာ္ပရာဇာတ္ရံုအျပင္မွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသား၀တ္စံု ၀တ္ထားတဲ႔ ကတံုးေျပာင္နဲ႔ ကိုဇာဂနာ ေမးခိုက္ခိုက္တုန္ျပီး မီဒီယာေတြကို အင္တာဗ်ဴး ေပးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။

ေအာက္တိုဘာ ၂၅ နဲ႔ ၂၆ ရက္ေန႔ ၂ ရက္တာ က်င္းပတဲ႔ “All that is banned is desired”  “ပိတ္ဆို႔ခံခဲ႕ရတဲ႔ လိုအင္ဆႏၵေတြ”  ဆိုတဲ႔ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အႏုပညာနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သေဘာထား ထုတ္ေဖာ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ
အနုပညာရွင္ ၅၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ျမန္မာနိုင္ငံက လူရႊင္ေတာ္၊ ဒါရိုက္တာ၊ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ကိုဇာဂနာနဲ႔ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္(Documentary Film) ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကိုကိုၾကီးတုိ႔၂ဦးလည္း ပါ၀င္တယ္။ သူတုိ႔၂ေယာက္ရဲ႕ တင္ဆက္မႈကို (Beauti Under Pressure) “ဖိနွိပ္မႈေအာက္ကအလွတရား” လုိ႔ နာမည္ေပးထားတယ္။

အေစာပိုင္းက နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ေရႊသံစဥ္ တီး၀ိုင္းေခါင္းေဆာင္ ကို၀င္းေမာ္ လာဖုိ႔ရိွေပမဲ႔  နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ (ပတ္စ္ပုိ႔) မရလို႔ မလာနိုင္ခဲ႔ဘူး။

 “က်ေနာ္ ပတ္စ္ပုိ႔ ရဖုိ႔ လအတန္ၾကာကတည္းက အၾကိမ္ၾကိမ္ ႀကဳိးစားခဲ႔ေပမဲ႔ အထ မေျမာက္ခဲ႔ဘူး၊ ၾသဂုတ္လကလည္း က်ေနာ္နဲ႔ က်ေနာ့္အဖဲြ႔ကို ထိုင္းဘုရင္မ ေမြးေန႔ပဲြမွာ ေဖ်ာ္ေျဖဘုိ႔ ဖိတ္ၾကားခံရတာလည္း သြားခြင္႔မရခဲ႕ဘူး” လုိ႔ သူ႔ရဲ႕ Video အမွာစကားမွာ

ကို၀င္းေမာ္က ရွင္းျပသြားပါတယ္။ သူုက ဗြီဒီယိုအေခြကတဆင့္ ေက်ာင္းသားေတြ ညအခ်ိန္မေတာ္ တိတ္တဆိတ္ အဖမ္းခံေနရတဲ႔အေၾကာင္း ေထာင္ထဲမွာ ေရးဖဲြ႔ထားတဲ႔ Evil Go Away (မိစၦာေတြ အေ၀းထြက္သြား) သီခ်င္းကို ဆိုျပသြားတယ္။

ဒီကေန႔လို ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ အားလံုးက တြန္းတင္ျပီးသြားေနခ်ိန္ ဘာေၾကာင့္ အတိတ္က ပံုရိပ္ေတြကို နိုင္ငံတကာ လွည့္ျပသေနရသလဲ ဆိုတာက သိလိုတဲ႔ ေမးခြန္းတခုပါ။

 “ဒီလိုဇာတ္လမ္းေတြျပဖုိ႔ အေစာပိုင္းက စိတ္ကူးမရိွဘူး၊ ဒါေပမဲ႔ ခရီးထြက္ဘုိ႔ နီးကပ္ခ်ိန္ထိ ကို၀င္းေမာ္ ပတ္စ္ပုိ႔မရေတာ့ ဒီကိစၥ ေခါင္းထဲ ၀င္ေဆာင္႔လာတယ္၊ ငါတုိ႔က လြတ္လပ္မႈရွာေနသလို၊ သူတုိ႔ကလည္း လြတ္လပ္ပါျပီ၊ ဒီမိုကေရစီအစိုးရပါလုိ႔ ေျပာတယ္၊ ဒါဆို လူလူခ်င္း ခဲြျခားျပီး နိုင္ငံသားတိုင္း
ရပိုင္ခြင္႔ရိွတဲ႔႔ ပတ္စ္ပုိ႔ေတြ ထုတ္မေပးၾကတာလဲ၊ ကို၀င္းေမာ္မွ မဟုတ္ဘူး၊ ကိုေဇာ္သက္ေထြးနဲ႔  နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ၉၀ ရာခိုင္နႈံးက နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ေတြ မရေသးဘူး၊
ဒီေတာ့ လူ႔အခြင္႔ေရးတုိ႔၊ ဒီမိုကေရစီတုိ႔ တည္ေဆာက္ေနပါတယ္လုိ႔ ေျပာေနတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လို ယံုၾကည္ရမွာလဲ.. ဒါေၾကာင္႔လဲ ဒီလာခါနီးမွ ကမန္းကတန္း “မျမင္ရတဲ႔လ” ကို ရိုက္ျပီး ယူလာခဲ႔တာပဲ”

ရင္အပူနဲ႔ ေျပာလိုက္တဲ႕ ကိုဇာဂနာ ေရခဲေအာက္ သုည ဒီဂရီ ေရာက္ေနတဲ႔ အေအးဓာတ္ကို ခဏေတာ႔ အံတုနိုင္မွာပဲ။

-------------

ေအာ္စလိုပဲြမွာ တရုတ္၊ မေလးရွား၊ တိဘက္ စတဲ႔ အာရွနိုင္ငံက အနုပညာရွင္ေတြနဲ႔၊ လူ႔အခြင္႔အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြအျပင္ ျပင္သစ္၊ အာဖရိက၊ အေမရိကန္၊ ဆီြဒင္၊ ဒိန္းမတ္၊ စတဲ႔ နိုင္ငံတကာက အနုပညာသမားနဲ႔ နိုင္ငံေရး၊ လူ႕အခြင္႔အေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူဟာ ကိုယ္႔နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ပိတ္ဆုိ႔ခံေနရတဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ႔ အနုပညာေတြကို တင္ျပၾကတာပါ။

အဆို၊ အက၊ အတီးအမႈတ္နဲ႔ သရုပ္ေဖာ္ အနုပညာျပကြက္ေတြအျပင္၊ ပရိသတ္နဲ႔ပါ အျပန္အလွန္ ေမးခြန္းထုတ္ ေဆြးေႏြးမႈေတြလည္း ပါတယ္။

ထူးထူးျခား တင္ဆက္မႈတခုက ျပင္သစ္နိုင္ငံကအမ်ိဳးသမီးတဦးရဲ႕ ၁၀ မိနစ္ၾကာ တင္ဆင္တဲ႔ သရုပ္ျပကြက္ေလးပါ။ Hijab လုိ႔ ေခၚတဲ႔ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ မ်က္နွာဖံုးကာ၀တ္ရံုေတြနဲ႔အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ မလြတ္လပ္မႈ၊ အခြင္႔အေရးမဲ႔မႈ နဲ႔ လူသားဆန္ဆန္မေနနိုင္တဲ႔ဘ၀ကို အသံ၊ အလင္းေတြရဲ႕ အေထာက္အပံ႔နဲ႔ ျပသြားတာပါ။ ထူးျခားတာကဒီျပကြက္ကို အသက္အႏၱရယ္ေၾကာင့္ ဓာတ္ပံု၊ ဗီီြဒီယို လံုး၀ မရိုက္ဖို႔ တားျမစ္ထားသလို ၊ ဒီေနရာမွာ ပထမဆံုးျပတာျဖစ္သလို၊ ဘယ္ေနရာမွာမွ ထပ္မျပသမဲ႔ ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္သရုပ္ျပကြက္ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာခဲ႔တာပါပဲ။
ျပကြက္တခုလံုးမွာ မ်က္နွာဖံုး စြပ္ထားတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ရဲ႕ တီးလံုးနဲ႔အညီ၊ ေအာ္ဟစ္သံ၊ ျငီးျငဴသံ၊ သက္ျပင္းခ်သံေတြနဲ႔ အဖံုးအကြယ္မပါတဲ႔ မ်က္လံုးေတြကတဆင့္ ေၾကာက္လန္႔မႈ၊ အားငယ္စိုးရိမ္မႈေတြကို သရုပ္ေဖာ္ျပသသြားတာပါ။

ကဇာတ္ရံုထဲက ပရိသတ္၂ ၀၀ ေက်ာ္ဟာ ေခ်ာင္းဟန္႔သံေတာင္ မျပဳ ျငိမ္သက္ေနတယ္။ လြတ္လပ္မႈမရိွတဲ႔အဓိပၸါယ္ကို ပီျပင္ေစခ်င္လုိ႔လား မသိ၊ သတင္းသမားေတြကိုေတာင္ ဓာတ္ပံု၊ Video မရိုက္ဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။

ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကိုကိုၾကီးကေတာ့ ကိုမင္းကိုနိုင္ အက်ဥ္းက်စဥ္ ေရးခဲ႔တဲ႔ “အလ်ဥ္” ဆိုတဲ႔ ကဗ်ာစာသား ျမန္မာ အဂၤလိပ္လို ေရးထားတာကို ကင္မရာ အနီးအေ၀း၊ အနိမ့္အျမင့္၊ အတြန္းအေရႊ႔၊ အလွည့္အေျပာင္း ရိုက္ခ်က္ေတြနဲ႔
ေနာက္ခံစႏၵယား တီးကြက္ေတြကို ပံ႔ပိုးျပီး ရိုက္ထားတာေလးက ထူးျခားျပီး ပရိသတ္ရဲ႕စိတ္အာရံုကို ဖမ္းစားနိုင္ခဲ႔တယ္။

ေသျခင္းနဲ႔ရွင္ျခင္းဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ကုိ စကားလံုး က်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔ ေရွ႔ေနာက္ ေရႊ႕ ေရးစပ္ထားတဲ႔ ကိုမင္းကိုနိုင္ရဲ႕ အေတြးနဲ႔ ဒႆနေတြ ဘယ္ေလာက္ ေလးနက္၊ က်ယ္ျပန္႔ေနတယ္ဆိုတာကို အဲဒီကဗ်ာေလးမွာ ျမင္ရတယ္။

လြတ္လပ္မႈ၊ မလြတ္လပ္မႈနဲ႔မတရားမႈ၊ ဖိနွိပ္မႈ၊ ျခိမ္းေျခာက္မႈ၊ မလံုျခံဳမႈ၊ ဘ၀ အာမခံ မရိွမႈ၊ ျဖစ္ခ်င္သလိုျဖစ္ျပီး၊ လူသားတေယာက္ရဲ႕ ဘ၀အဓိပၸါယ္ မျပည့္၀တဲ႔ အေနအထားေတြကိုသာမက၊ လူေသျပီး နာမည္မေသတဲ႔ဘ၀ေတြ၊ လူရွင္ျပီး နာမည္ေသေနတဲ႔ဘ၀ေတြ၊ သခၤါရေတြ၊ တရားဓမၼနဲ႔ဆင္ျခင္ေတြးေတာစရာ အဓိပၸါယ္ေတြ အမ်ားၾကီးကို ခံစားရမွာျဖစ္တယ္။

အလ်ဥ္

ေသဆံုးတယ္ဆိုတာ မရိွဘူး၊
ေသတယ္ မဆံုးဘူး၊
မဆံုးေအာင္ ေသတယ္၊
ေသျပီးသားလူေတြ ထပ္ေသတယ္၊
ေသရမဲ႔လူေတြ အသက္ဆက္တယ္၊
မေသမရွင္ေတြက မရွင္မေသ၊
ေသျခင္းနဲ႔ရွင္ျခင္းဟာ သိပ္မကဲြျပားေတာ့ဘူး။

 ဟိုနားမွာ ေမြးျပီး၊ ဒီနားမွာ ေသတယ္၊
ေစာေစာက ေမြးျပီး ခုေလးတင္ ေသတယ္၊
ေမြးကတည္းက ေသျပီးသားလည္းျဖစ္မယ္၊
အေသ၊
အရွင္၊
မေသမရွင္၊
အဲဒီၾကားမွာ အေပ်ာက္ရိွတယ္။

အေသလည္း ေပ်ာက္တယ္၊
အရွင္လည္း ေပ်ာက္တယ္၊
မေသမရွင္ေတြလည္း ေပ်ာက္တယ္။

အရွင္ျဖစ္ျဖစ္၊
အေသျဖစ္ျဖစ္ျဖစ္၊
မေသမရွင္ျဖစ္ျဖစ္၊
အေပ်ာက္ျဖစ္ျဖစ္၊
ဖက္နဲ႔ထုတ္ထားရတဲ႔အသက္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွအေသမေျဖာင့္ဘူး။

 အသက္ငင္ေနတဲ႔
စားစရာ၊
ေသာက္စရာ၊
၀တ္စရာ၊
ေနစရာ၊
ေသငယ္ေဇာနဲ႔ ေျမာေနတဲ႔
ေသစရာနဲ႔ ရွင္စရာ။

 မေသမခ်င္းေတာ့ ရွင္လိမ့္မယ္
ရွင္ေပမဲ႔လည္း ဆံုးေနပါျပီ။

(မင္းကိုနိုင္)

တကယ္ေတာ့ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ (Documentary Film) ေတြဟာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းက အေျခအေနေတြကို တင္ျပရာမွာ အခ်ိန္တိုတိုနဲ႔ အားေကာင္းတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ၊ ခံစားမႈေတြ၊ အသိပညာနဲ႔ရသ တဲြျပီး ရနိုင္တာေတာ့ မွန္ပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔နိုင္ငံလို အရာရာေနာက္က်ျပီး အမ်ားလက္ခံေအာင္ ဆဲြတင္ေပးရမဲ႔အခ်ိန္မွာ အခုလို ရသနဲ႔ အျဖစ္အပ်က္မွန္ေတြ၊ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ ဒႆနကို အခ်ိန္ တိုတိုေတာင္းေတာင္းနဲ႔ ရင္ဘတ္ထဲေရာ၊ ဦးေခါင္းထဲေရာ ခ်က္ခ်င္းေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေပးတဲ႔ေနရာမွာ အခုလို မွတ္တမ္းဇာတ္လမ္းတိုေတြက အေတာ္ေလး တန္ခိုးၾကီးတယ္ လုိ႔ ျမင္မိတယ္။
၁၉၉၄ ေလာက္က က်ေနာ္ အိႏိၵယမွာ Documentary Film အေၾကာင္း ေလ႕လာ သင္ၾကားခဲ႔ခ်ိန္က သင္တန္းဆရာက မွတ္တမ္း ဇာတ္လမ္းတို တခ်ိဳ႕ ျပသျပီး ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခိုင္းတယ္။

အိုင္ဒီယာ၊ အေတြးစိတ္ကူးဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ ရိုက္ကူးခ်က္ေတြြ ေလ႔လာရတဲ႔ အခါ ဒီေန႔ထိစဲြေနတဲ႔ တမီးလ္လူမ်ိဳးဒါရိုက္တာတေယာက္ ရိုက္ကူးတဲ႔ ဇာတ္လမ္းတိုေလးတခု ရိွတယ္။
ဇာတ္ကားနာမည္က “Rope” (လြန္ၾကိဳး) တ့ဲ။
ျပကြက္အစကို.. အျပာေရာင္ပင္လယ္ကမ္းစပ္က ေက်ာက္ေဆာင္ေပၚမွာ ထိုင္ေနတဲ႔ လူတေယာက္န႔ဲ ျပတယ္။
ေကာင္းကင္ကျပာျပာ၊ ေရျပင္ကျပာျပာ၊ ေနကသာျပီး လိႈင္းလံုးေတြက စီးခ်က္မွန္မွန္နဲ႔ ကမ္းစပ္ကို လာရိုက္ေနတယ္။

ဟိုး.. အေ၀းသဲေသာင္ျပင္မွာ လူတေယာက္ လဲေနတာကို ကင္မရာက Long Shot အေ၀းရိုက္ခ်က္နဲ႔ျပတယ္။ ေက်ာက္ေဆာင္ေပၚ ထိုင္ေနသူက လဲေနသူကို မ်က္ေတာင္မခတ္ လွမ္းၾကည့္ေနတယ္။ အနီးကပ္ ကင္မရာရိုက္ခ်က္မွာ အသက္ျပင္းျပင္း ရႈဴထုတ္လိုက္တိုင္း နွာ၀နဲ႔ထိေနတဲ႔ေသာင္ျပင္က သဲေတြ ဖြာကနဲ၊ ဖြာကနဲထြက္ေနလုိ႔ လဲေနသူဟာ အေသေကာင္မဟုတ္မွန္း သိရတယ္။
သူ႕ခဗ်ာ အေတာ္ေလး ေမာပမ္းေနဟန္ရိွတယ္။
ခနေနေတာ့ လဲေနရာက ရုန္းထလာတယ္။ သူ႕လက္ကို ဆန္႔တန္းလိုက္ျပန္ေကြးလိုက္ ေနာက္ေျခတလွမ္းစီဆုတ္လိုက္နဲ႔ ပင္လယ္ကို မ်က္နွာမူျပီး လြန္ၾကိဳးတေခ်ာင္းကို တေယာက္ထဲ ဆဲြေနတဲ႔ဟန္ပဲ (ၾကိဳးေတာ့မပါဘူး၊ ဟန္သက္သက္) သိပ္မၾကာဘူး ေရွ႔ကိုငိုက္ ဒရြတ္တိုက္ပါျပီး ေသာင္ျပင္မွာ အေစာကအတိုင္း ေမွာက္ရက္ လဲသြားျပန္တယ္။ ဒီေတာ့ ေက်ာက္ေဆာင္မွာ ထိုင္ၾကည့္ေနသူ မေနနိုင္ဘူး ထလာတယ္။
လဲေနသူကို ထူလိုက္တယ္။ နွစ္ေယာက္သား ေျခလွမ္းညီညီ၊ လက္ညီညီနဲ႔ (ေနာက္ခံဗံုသံေလးနဲ႔) စီးခ်က္မွန္မွန္လြန္ၾကိဳးကို ဆဲြျပန္တယ္။ သူတုိ႔ ဆဲြေနတာက ပင္လယ္ျပင္ၾကီး။
ဒါေပမဲ႔ ပင္လယ္ေရက တုတ္တုတ္မလႈတ္၊ လႈိုင္းၾကက္ခြတ္ေလးေတာင္ မထ၊ ဖ်ာတခ်ပ္ ခင္းထားသလို ျငိမ္သက္ေနတယ္။ ၂လွမ္း၃လွမ္းပဲ ဆဲြရေသးတယ္
၂ေယာက္သား ေရွ႕ငိုက္ျပီး ဟပ္ထိုးလဲက်တယ္။ လူးလဲထျပီး ေနာက္ထပ္တခါ ျပန္ဆဲြတယ္။

သူတုိ႔ဆဲြေနတာကို ဟိုး..အေ၀း ေက်ာက္ေဆာင္နားမွာ တံငါသည္ လင္မယား၂ေယာက္ လွမ္းၾကည့္ေနတယ္။ ခ်က္ခ်င္းမကူဘူး။ ၂ခါေလာက္လဲျပီးေတာ့ သူတုိ႔လည္း မေနသာ လြန္ၾကိဳးကို ကူဆဲြေပးတယ္။
မရဘူး။ ပင္လယ္ေရက ၾကြမလာဘူး။ ခနခနလဲက်တယ္။
ေနာက္ထပ္ ေသာင္ျပင္ကို ေရာက္လာတဲ႔ တံငါသည္ေတြ ထမ္းထားတဲ႔ေလွေတြ အျမန္ခ်ျပီး ၾကိဳးကိုဆဲြကူတယ္။
(ကင္မရာရိုက္ခ်က္လည္း ျမန္လာသလို၊ ေနာက္ခံဗံုသံ ျမိဳင္ျမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္နဲ႔ စည္းခ်က္ ၀ါးခ်က္ ညီျပီး သိတ္သြက္လာတယ္) ပင္လယ္လႈိုင္းလံုးေတြကလည္း တလံုးျပီးတလံုး ၾကြလာတယ္။

ဒါေပမဲ႔ လြန္ဆဲြသူေတြအေရးနိမ့္တုန္း၊ ဒါနဲ႔ပဲ..ေနာက္ထပ္ ၅ ေယာက္၊ ၁၀ ေယာက္ ထပ္တိုးတိုးလာျပီး ေသာင္ျပင္မွာ မိန္းမေတြေရာ၊ ေယာက်ၤားေတြေရာ၊  လူငယ္လူလတ္ အဖိုးအဖြား ခေလးေတြပါမက်န္ အားလံုး ၀ိုင္းကူဆဲြလိုက္တာ (ကင္မရာရိုက္ခ်က္ကလည္း Zoom Out အေ၀းျမင္ကြင္းကို ဆဲြျပလိုက္တဲ႔အခါ)
ဟိုး..ေသာင္ျပင္မွာ လူေတြ ေျခလွမ္းညီညီ၊ လက္ဟန္ညီညီ၊ ဗံုတီးကြက္နဲ႔အညီ၊ ညာသံဟစ္ျပီး ဟန္ခ်က္ညီညီ ၾကိဳးကိုအဆဲြ၊
ပင္လယ္ျပင္ကလိႈင္းလံုးၾကီးေတြကလည္း ဆဲြလိုက္တိုင္း တလံုးျပီးတလံုး၊ တလံုးျပီးတလံုး.. အဆက္မျပတ္ ၾကြၾကြ တက္လာလိုက္တာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ပင္လယ္ၾကီးဟာ လူေတြဆဲြေခၚရာ တလွိမ္႔လွိမ့္နဲ႔ လႈိုင္းလံုးေတြ ၾကြျပီး ပါလာပါေတာ့တယ္။

လႈိုင္းေတြ တလံုးျပီးတလံုး ၾကြတက္လာတာနဲ႔ အဆံုးသပ္ထားတယ္။
သိပ္ေကာင္းတဲ႔ရိုက္ခ်က္၊ သိပ္ေကာင္းတဲ႔ေနာက္ခံတီးလံုးနဲ႔ သံစံု၊ ျပီးေတာ႔.. သိပ္ လွပ ညီညာတဲ႔  ေျခလွမ္း အတက္ အၾကြ၊ လက္ဟန္ အပင္႔ အေျမွာက္ အခ်၊  အလဲအျပိဳ..သိပ္ညီတယ္၊ သိပ္လွတယ္။
ညီညြတ္ေရးမွာအားေတြပါတယ္။ စည္းခ်က္ေတြရိွတယ္၊ ေအာင္ပဲြေတြရိွတယ္။
အမ်ားညီတယ္ဆို ပင္လယ္ျပင္လႈိုင္း ၾကြလာေအာင္ ၾကိဳးနဲ႔ဆဲြလုိ႔ရတယ္ ဆိုတဲ႔ သေဘာကိုျပသြားတာ၊ သိပ္လွတဲ႔ ဇာတ္လမ္းတိုေလး။

စုစုေပါင္းမွ ၄ မိနစ္ေတာင္ မျပည့္ဘူး။

ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဒီလိုအားေကာင္းတဲ႔ ဖန္တီးခ်က္ေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္နိုင္စြမ္းရိွတဲ႔ အနုပညာရွင္ေတြ အမ်ားၾကီးရိွတယ္လုိ႔ ကိုဇာဂနာ ေျပာလုိ႔ သိရတယ္။
၂၀၀၃ ခုနွစ္က ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ၊ စာေရးဆရာဆရာၾကီး ဦး၀င္းေဖရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔ ဆိုရင္ Dramatize Documentary
(ျပဇာတ္ဆန္ဆန္၊ ၀တၱဳဆန္ဆန္မွတ္တမ္းဇာတ္လမ္း)ေတြ လုပ္ဖုိ႔ လိုတယ္လုိ႔ ေျပာတာၾကားျပီး ကိုဇာဂနာနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ မွတ္တမ္းဆန္ဆန္ ျငီးေငြ႔စရာတင္ျပခ်က္ကေန ဇာတ္လမ္းဆန္တဲ႔ မွတ္တမ္းေတြ ျပန္ရိုက္တယ္။
အဲဒီကာလ ဆင္ဆာဘုတ္ တင္လိုက္တိုင္း အပယ္ခံရတယ္။

၂၀၀၆ ခုနွစ္မွာ ကိုေဇာ္သက္ေထြး၊ တာရာမင္းေ၀ရယ္နဲ႔ တဲြျပီး ရိုက္ၾကတယ္။  ၄ ေခြေလာက္ ရိွတယ္။ တင္တိုင္း အပယ္ခံရတယ္လုိ႔ ကိုဇာဂနာက ေျပာျပတယ္။

 “ေနာက္ဆံုး ၂၀၁၀ ေအာက္တိုဘာမွာ က်ေနာ္ ေထာင္ကလြတ္ျပီးေနာက္မွ စလုပ္နိုင္တယ္၊ အဲဒီမွာ လြတ္လပ္ေသာ အနုပညာပဲြေတာ္နဲ႔ တြန္းတင္ျပီး Documentary နဲ႔အတူ ဇာတ္လမ္းတိုေတြ၊ မွတ္တမ္းဇာတ္လမ္းေတြ စလုပ္လာတာပဲ”

ဒါဆို Dramatize Documentaryေတြ အသက္ရႈဴေပါက္ရလာတဲ႔သက္တမ္းဟာ နုနုေလးပဲရိွပါေသးတယ္။
စိတ္၀င္တစားနဲ႔လုပ္လာသူေတြ တျဖည္းျဖည္း မ်ားလာျပီလုိ႔ သိရတယ္။

ဟိုတံုးကေတာ့ တေယာက္စနွစ္ေယာက္စ အေတြး၊ အၾကံ အားထုတ္မႈနဲ႔ လုပ္ခဲ႔ေပမဲ႔ အားက မရိွေတာ့ ေသာင္ျပင္မွာ ေမွာက္ရက္လဲခဲ႔ရတယ္။ ဒီကေန႕ေတာ့ အနုပညာရွင္ညီေနာင္ေတြ အားလံုး ပင္လယ္ျပင္ကို ၾကိဳးတုပ္ဆဲြေနၾကျပီ။

စည္းခ်က္ညီညီ ၀ိုင္း၀န္း ဆဲြေနၾကျပီ ဆိုေတာ့ တခ်ိန္မွာ လိုအင္ဆႏၵလႈိုင္းလံုးဆင့္ဆင့္ တျမင့္ျမင့္နဲ႔ ကိုယ္႔ဘက္ ပါလာၾကမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင္႔ရပါတယ္။

-------------------    

By Irrawaddy