ျမန္မာနုိင္ငံဟာ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္နဲ့ ပတ္သက္လာရင္ ကမၻာေပၚမွာ အလြန္စိုးရိမ္စရာ အေကာင္းဆံုး ၁၀ နိုင္ငံထဲမွာ ၀င္ေနတယ္လို့ ျဗိတိန္နုိင္ငံ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး သုေတသနနဲ့ အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ့ျဖစ္တဲ့ မက္ပလီခေရာ္ဒ္ (Maplecroft)က သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ကမၻာ့နုိင္ငံေပါင္း ၁၉၇ နိုင္ငံကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာ အနၱရာယ္အ႐ွိဆံုး ၁၀ နိုင္ငံစာရင္းမွာ အာ႐ွက ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္၊ အိနၵိယ၊ ဖိလစ္ပို္င္၊ ဗီယက္နမ္နဲ့ တျခားနိုင္ငံေတြကေတာ့ ေဟတီ၊ နီကာရာဂြာ၊ ဟြန္ဒူးရပ္၊ ဒိုမိုနီကန္ တို့ ျဖစ္တယ္လို့ အဖြဲ့က ဆုိပါတယ္။
နိုင္ငံေတြရဲ့ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္ က်ေရာက္နို္င္ေျခနဲ့ ပတ္သက္လို့ တြက္ခ်က္တဲ့အခါမွာ တုိင္းျပည္စီးပြားေရးအေပၚ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္က သက္ေရာက္နုိင္တဲ့ ပမာဏ၊ ၾကိုတင္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အေျခအေန၊ တုိင္းျပည္ရဲ့ ခံနိုင္ရည္ေတြအေပၚမွာ တြက္ခ်က္ျပီး အဆင့္သတ္မွတ္တာျဖစ္ပါတယ္။
တုိင္းျပည္တျပည္မွာ အေျခခံအေဆာက္အအုံပိုင္း အားနည္းျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကလည္း ညံ့ဖ်င္းေနရင္ ဆုိးက်ဳိးေတြ ပိုခံစားရနိုင္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
မက္ပလီခေရာ္ဒ္အဖြဲ့က အခုလုိ သတိေပးလုိက္တာနဲ့ပတ္သက္ျပီး မုိးေလ၀သပညာ႐ွင္ ဦးထြန္းလြင္က “အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို့ မၾကာခဏ ေျပာေနတာပဲဗ်။ ၾကိုတင္ကာကြယ္မႈအပိုင္းက တနိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ့ ျခံုၾကည့္ရင္ အားနည္းတာေပါ့။ မလုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ လုပ္တဲ့ေနရာေတြ ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္ေတြ့ ေတြ့ဖူးတာက ၂၀၀၄ ခုနွစ္ ဟသၤာတေပါ့။ အဲဒီတုန္းက ဦးေဆာင္တဲ့သူက အလြန္ေကာင္းတယ္ဗ်။ ဦးေဆာင္မႈ မေပးနိုင္တဲ့ ေနရာမ်ိုးေတြက်ေတာ့ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးကို သိပ္နားမလည္တဲ့ ေနရာက်ေတာ့ ဟာသြားတာေပါ့။ အေပၚကေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ အဖြဲ့ေတြ ဖြဲ့တာ။ ဒါေတြက အလုပ္သေဘာအရ ၾကည့္ရင္ ဟုတ္သလိုပဲ။ ဒါေပမယ့္ အတြင္းက်က်ၾကည့္ရမွာ။ အဓိက က ၂ခ်က္ဗ်။ ပထမက good management ဗ်။ ေနာက္တခု must participation။ အဲဒီ ၂ ခု႐ွိရင္ ေအာင္ျမင္မယ္။ မ႐ွိရင္ မေအာင္ျမင္ဘူးဗ်။”
လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျမစ္ေရၾကီးမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မိုးေလ၀သပညာ႐ွင္ ဦးထြန္းလြင္က လာမယ့္ စက္တင္ဘာနဲ့ေအာက္တိုဘာအတြင္း ဂ႐ုစိုက္ၾကဖို့ တိုက္တြန္းနိႈးေဆာ္ထားပါတယ္။
“မုတ္သံု႐ြာတဲ့မိုးရယ္၊ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ မုန္တိုင္းျဖစ္လို့ ႐ြာတဲ့မိုးရယ္၊ အေ႐ွ့ဘက္က တိုင္ဖြန္းအၾကြင္းအက်န္ေၾကာင့္ ႐ြာတဲ့မိုးရယ္ ဒီ ၃ ခု ၾကံုၾကိုက္တဲ့အခါေတာ့ ေရၾကီးမႈက ေအာက္တိုဘာအထိ ႐ွိနိုင္ပါတယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေရၾကီးမႈက ၃ ၾကိမ္႐ွိေတာ့ ေအာက္တိုဘာမွာ ေရၾကီးမႈက ႐ွိကို ႐ွိဦးမွာပါ။ အတိုင္းအတာတခုေတာ့ ႐ွိမွာပဲ။ ပ်က္စီးမႈ မ်ား မမ်ားသာ ကံေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။”
ျမန္မာနိုင္ငံမိုးေလ၀သဌာနရဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ ျမစ္ ၄ စင္း ေရၾကီးေနတာေၾကာင့္ ျမို့ ၅ ျမို့ စိုးရိမ္ ေရမွတ္အထက္ ေရာက္႐ွိေနပါတယ္။ သံလြင္ျမစ္ေရဟာ ဘားအံျမို့မွာ ၂ ေပခြဲေက်ာ္၊ ေ႐ြွႊက်င္ျမစ္ေရဟာ ေ႐ြွႊက်င္ျမို့မွာ ၁ ေပခြဲခန့္၊ င၀န္ျမစ္ေရဟာ ငသိုင္း ေခ်ာင္းျမို့မွာ ၂ ေပခြဲခန့္၊ စစ္ေတာင္းျမစ္ေရဟာ ေတာင္ငူမွာ ၁ ေပေက်ာ္နဲ့ မေဒါက္မွာ ၄ ေပခြဲခန့္႐ွိေနျပီး အဲ့ဒီျမို့ေတြရဲ့ စိုးရိမ္ေရမွတ္ အထက္ ေရာက္႐ွိေနၾကပါတယ္။
by ကိုသက္ - ဒီဗြီဘီ
သစ္ထူးလြင္
No comments:
Post a Comment