ပန္းဝါ အၾကမ္းဖက္မႈ (သို႔) ကြ်ဲႏွစ္ေကာင္ ခတ္တဲ့ၾကားက ေျမဇာပင္လား

ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္းခ႐ိုင္၊ ေကာက္စ္ဘဇားၿမိဳ႕ရဲ့ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၂၀ ေလာက္မွာရွိတဲ့ ရာမူး (ေခၚ) ပန္းဝါၿမိဳ႕ေလးဟာ ျမန္မာစစ္သူႀကီး မဟာ ဗႏၶဳလ စစ္ခ်ီရင္း
စစ္စခန္းခ်တဲ့ ေနရာေလး တခုအျဖစ္ ျမန္မာသမိုင္းထဲမွာလည္း ထင္းရွားခဲ့ပါတယ္။ ပန္းဝါကေန ရာမူးအျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ ေျပာင္းလဲ ေခၚေဝၚခဲ့ပါတယ္။

ဟိုးအရင္က ရခိုင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အေျခစိုက္ခဲ့ၾကၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘူဒဝါ (ေခၚ) မရမာႀကီးလူမ်ိဳးေတြ ပိုမိုမ်ားျပားလာပါတယ္။ ယခင္က ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းကန္ ဘုရားေတြကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္တဲ့ မရမာႀကီးေတြက ဆက္လက္ ဆက္ဆံ အသံုးျပဳ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မရမာႀကီးေတြဟာ ျမန္မာျပည္ဘက္က ေရာက္လာတယ္လို႔ ဆိုၾကၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖန္႔က်က္ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။

ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္က တည္ရွိေနတဲ့ ပန္းဝါၿမိဳ႕က ဗုဒၶသာသနိက အေဆာက္အအံုေတြဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔ နံနက္မွာေတာ့ မြတ္စလင္ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ့ မီရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

စစ္တေကာင္းခ႐ိုင္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ေတာင္ေရႊ၊ ဦကီယာ၊ ေမာ္ရီၾကာ၊ ပိုတီယာ၊ ဝုိက္ေက်ာင္းစတဲ့ ၿမိဳ႕ရြာေတြမွာရွိတဲ့ မရမာႀကီးေတြ ကိုးကြယ္ေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကိုလည္း မြတ္စလင္ အစြန္းေရာက္ေတြက ၃၀ ရက္ေန႔ တေန႔တည္ူမွာပဲ ဆက္တိုက္ မီးရိႈ႕ ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကပါတယ္။

ေအာက္တုိဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁ နာရီေလာက္ေန ညေန ၆ နာရီအထိ ဆက္တိုက္ မီးရႈိ႕မႈေတြေၾကာင့္ ပန္းဝါၿမိဳ႕ေပၚမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၅ ေက်ာင္း၊ သိမ္ ၂ ေက်ာင္း၊ ေတာင္ေရႊရြာမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁ ေက်ာင္း၊ သိမ္ ၁ ေက်ာင္း၊ ဦကီယာၿမိဳ႕မွာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း ၁ ေက်ာင္း၊ ေမာ္ရီၾကာရြာမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁ ေက်ာင္း၊ ပိုတီယာၿမိဳ႕မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၂ ေက်ာင္းနဲ႔ ဝိုက္ေက်ာင္းရြာမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁ ေက်ာင္း ျပာက်ခဲ့ရၿပီး ဘုရားဆင္တုေတာ္မ်ားစြာ ပ်က္ဆီး ေပ်ာက္ဆံုးသြားပါတယ္။

ဒီ့အျပင္ လူေနအိမ္ေတြလည္း မီးရိႈ႕ခံၾကရၿပီး စုစုေပါင္း အိမ္အလံုး ၂၀ နီးပါး ျပာပံုျဖစ္သြားပါတယ္။ ပန္းဝါၿမိဳ႕ထဲက ရခိုင္နဲ႔ မရာမာႀကီးအိမ္ေတြရဲ႕ ၿခံစည္း႐ုိးေတြကေတာ့ သြပ္အကာမ်ား ပ်က္ဆီးခဲ့ေပမယ့္ သတင္းေထာက္ေတြ ေရာက္လာခါနီးမွာ စစ္တပ္က အသစ္ျပန္ကာေပးထားပါတယ္။

ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြထဲမွာ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္က တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္ေတြ ကိုးကြယ္လွ်က္ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္း“ရြာႀကီးေက်ာင္း” တေက်ာင္းလည္း ပါဝင္ၿပီး ပ်က္ဆီးသြားတဲ့ အေဆာက္အဦးေတြကို ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အစိုးရက ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရြာႀကီးေက်ာင္း ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ ဦးပညာဒီပဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ၾကြေရာက္ သီတင္းသံုးတဲ့ ဆရာေတာ္ တပါးျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ဦးပညာဒီပက “ဆံုးရႈံးသြားတဲ့ ပစၥည္းတန္းဖိုးကိုေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဦးဇင္းလည္း မေျပာတတ္ဘူး။ ေရွ႕ေဟာင္း သုေတသန ပညာရွင္ေတြမွ သိမွာ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ေရွးႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္က ေရႊဘုရားတဆူ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတာဟာ ဘယ္အစိုးရကမွ ျပန္ၿပီး ေလွ်ာ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ မိန္႔ပါတယ္။

ပန္းဝါၿမိဳ႕ရဲ့ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ၅ ကီလိုမီတာေလာက္မွာရွိတဲ့ ေပတရာ ေလွ်ာင္းေတာ္မူဘုရားႀကီးဟာ အႀကီးဆံုး ေလွ်ာင္းေတာ္မူ ဘုရားျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က တည္ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘုရားႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ ထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့ ဘူဒဝါ ဆရာေတာ္ သီရိေမာကၡ႐ူမာဆရမ္ ဘိကၡဳ (Srimotkarumasram Bhikhu) ဟာ သြပ္မိုး၊ ထရံကာ ေက်ာင္းေလးတေက်ာင္းမွာ တပါးတည္း သီတင္းသံုးပါတယ္။

“အခ်ိန္က ၂ နာရီခြဲေလာက္မွာ ေထာင္ေက်ာ္တဲ့ လူအုပ္ေၾကာင့္ သူတို႔ေတြ ဟစ္ေအာ္ၿပီး ဘုရားရွိရွာ ေတာင္ေပၚကို တက္လာၾကတာကို ဦးဇင္းၾကား ေနရတယ္။ ဒါနဲ႔ ဦးဇင္းလည္း ေက်ာင္းကေန ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္။ ခပ္လွမ္းလွမ္းက ၾကားေနရတာကေတာ့ ထုသံ၊ ဖ်က္သံေတြကို ၾကားေနရတယ္။ တနာရီေလာက္အၾကာမွာ သူတို႔လည္း ျပန္သြားၾကလို႔ ေက်ာင္းကို ျပန္လာေတာ့ ျပာပံုပဲ ျမင္ရေတာ့တယ္ တကာႀကီး” လို႔ ဆရာေတာ္ သီရိေမာကၡ႐ူမာဆရမ္ ဘိကၡဳက မိန္းပါတယ္။

မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးေနခိ်န္မွာ သက္ဆိုင္ရာ ရဲစခန္းကို ဖုန္းဆက္ေပမယ့္ တာဝန္ရွိသူေတြ ဘယ္သူမွ ေရာက္မလာဘဲ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက ႀကီစိုးေနခဲ့ၾကလို႔ ပန္းဝါၿမိဳ႕က ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အသက္ေတာင္ ဝေအာင္ မ႐ႈရဲ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ အနာဂတ္ လမ္းေပ်ာက္ၿပီလို႔ ခံစားရေၾကာင္း မရမာႀကီးတဦးက ေျပာပါတယ္။

အခင္ျဖစ္ပြားအၿပီး တပတ္အၾကာမွာ ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ခါဆီနာဟာ ပန္းဝါၿမိဳ႕ ရြာႀကီးေက်ာင္းအေရာက္မွာ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲေနတဲ့ မ်က္ႏွာမ်ိဳးကို ျမင္ရၿပီး ပန္းဝါၿမိဳ႕ လူထုေရွ႕မွာ ေျပာၾကားခဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာေတာ့ “တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ဆံုးရံႈးမႈေတြ ေနာက္ေနာင္ မျဖစ္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူေတြ ပူးေပါင္းကာကြယ္ၾကရမယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို က်ဴးလြန္သူေတြကို လံုးဝ ခြင့္လႊတ္မွာ မဟုတ္ဘူး” ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ အတူပါသြားတဲ့ Rakhaing Deploment Foundation (RDF) ရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးခ်စ္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။

ပန္းဝါကို ေရာက္ရွိလာတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတြ ျပည္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး အကူညီေငြေတြေပး၊ အားေပးစကားေတြ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

မရမာႀကီး အမ်ိဳးသမီးတေယာက္က ယံုၾကည္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “က်မတို႔ကို ဒီက မြတ္စလင္ေတြက မေနနဲ႔၊ သြားေတာ့ေျပာေနၾကတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘာေတြေျပာေျပာ က်မတို႔ကေတာ့ မယံုေတာ့ဘူး။ က်မတို႔ ခံစားေနရတာ လက္ေတြ႔ပါတယ္။ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေနတုန္းက ဘယ္အာဏာပိုင္မွ မေရာက္ဘဲနဲ႔ အခုမွ လာေျပာတာေတာ့ ဘယ္လုိမွ မယုံႏိုင္ပါဘူး” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီျပႆနာအားလံုးဟာ ေဖ့စ္ဘုတ္ လူမႈကြန္ရက္က စတာပါ။ မြတ္စလင္ ဘာသာဝင္ေတြကို ေစာ္ကားထားတဲ့ အင္တာနက္ေပၚက ဓာတ္ပံုတပံုကို မရမာႀကီး လူငယ္တေယာက္က ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ တင္ထားတာကို ျမင္သြားတဲ့ မြတ္စလင္ လူငယ္ ၂၀ ေလာက္က စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီောလက္မွာ စတင္ ေအာ္ဟစ္ ဆႏၵျပတာကေန ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ လူေတြ အစုအေဝး ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။

ေဂါေဇာ္နီယာ၊ နတ္ေက်ာက္စရီ၊ ဦကီယာ၊ ရွပ္ကာနီယာ စတဲ့ ေဒသက မြတ္စလင္ေတြ စုေဝးေရာက္ရွိလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါေဇာ္နီယာေဒသဟာ မြတ္စလင္ အစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ခိုေအာင္းတဲ့ေဒသတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဦကီယာၿမိဳ႕မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က ဝင္လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြရွိၿပီး ဒုကၡသည္ တသိန္းခြဲေလာက္ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္း ၂ ခု တည္ရွိပါတယ္။ ရွပ္ကာနီယာ ကလည္း ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မ်ား မွီခိုက်က္စားရာ ေဒသျဖစ္ပါတယ္။

မြတ္စလင္ေတြ တမုဟုတ္ခ်င္း စု႐ံုးေရာက္ရွိလာတာ၊ ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြက အကာအကြယ္ေပးဖို႔ လက္ေႏွးတာေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေရးကစားကြက္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အစိုးရ အာဏာရ အဝါမလိဂ္ပါတီကေတာ့ အခုလုပ္ရပ္ဟာ BNP ေခၚ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားပါတီနဲ႔ Jamat Islimmate ပါတီတို႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္တဲ့ လက္ခ်က္ပါတယ္လို႔ စြပ္စြဲထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ BNP ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာလို႔ အာဏာလက္မလႊတ္ခ်င္တာေၾကာင္း အခု လုပ္ရပ္ကို အဝါမလိဂ္ပါတီက လုပ္တာလို႔ ျပန္လည္စြပ္စြဲပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ ဖ်က္ဆီးမယ့္သူေတြကို ပန္းဝါၿမိဳ႕ထဲ လိုက္ပို႔ေပးတဲ့ ထရပ္ကားကို စစ္တေကာင္းမွာ ဖမ္းမိလို႔ စစ္ေဆးေတာ့ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ေလာက္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးလာၿပီး အေျခခ်တဲ့ ဘဂၤါလီတဦးပိုင္ ထရပ္ကား ျဖစ္တယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၂၄ နာရီသတင္းဝက္ဘ္ဆိုဒ္က ေဖာ္ျပပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး Mohiuddin Khan Alamgir က ပန္းဝါ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္က ဘဂၤါလီေတြ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ပန္းဝါ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ BNP နဲ႔ Jamat Islimmate ပါတီက ပါတီဝင္ ၂၀၀ ေက်ာ္ကိုလည္း ဖမ္္းဆီးထားတယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာၾကားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ကလာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြဟာ ဦးေဆာင္သူ လႈပ္ရွားသူေတြအေနနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ BNP နဲ႔ Jamat Islimmate ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးကိုင္မႈေအာက္မွာ အားျဖည့္သူေတြ အေနနဲ႔ လႈပ္ရွားခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အဝါမလိဂ္ ပါတီနဲ႔ BNP ပါတီဟာ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ အင္အားအေကာင္းဆံုး ပါတီႀကီး ၂ ခုျဖစ္ၿပီး BNP နဲ႔ Jamat Islimmate တို႔ဟာ မဟာမိတ္ပါတီေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးဟာလည္း ၁ ႏွစ္ေလာက္သာ လိုေတာ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ပါတီႀကီး ၂ ခုဟာ အႀကီးအက်ယ္ အားၿပိဳင္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

ပန္းဝါ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ အဝါမလိဂ္ပါတီကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ မေထာက္ခံေတာ့ေအာင္ BNP က လုပ္တာ၊ Jamat Islimmate ပါတီကေတာ့ ရခိုင္ပဋိပကၡကို လက္စားေခ်တာလို႔ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။

အဝါမလိဂ္ ပါတီနဲ႔ BNP ပါတီႀကီး ကြ်ဲႏွစ္ေကာင္ ခတ္တဲ့ၾကားမွာ ပန္းဝါၿမိဳ႕က ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူနည္းစုဟာ ေျမဇာပင္ ျဖစ္ၾကရတယ္လို႔လည္း ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ေနၾကပါတယ္။

By Irrawaddy